środa, 30 wrzesień 2020 13:56

Ochrona roślin przed zimą, mrozem, wiatrem

Gdy nastają chłodniejsze dni i jesień zbliża się ku końcowi szczególnego znaczenia nabiera ochrona roślin ogrodowych przed zimą, mrozem i wiatrem - zwłaszcza gdy uprawiamy rośliny w strefie chłodniejszej niż strefa zalecana do ich uprawy. Niektóre rośliny uprawiane w pojemnikach będą wymagały ukrycia ich na okres zimy do zamkniętych pomieszczeń. Roślin sadzonych w gruncie nie możemy jednak przenieść. Dlatego też warto poznać sposoby ochrony roślin przed zimą oraz zimowym mrozem i mroźnym, wysuszającym wiatrem.

Ochrona roślin przed mrozem

Wiele roślin wymaga zabezpieczenia na okres zimowy przed wpływem niskich temperatur. Musimy zapobiec przemarznięciu roślin, a także często zabezpieczyć przed zamarznięciem również glebę wokół roślin. Możemy to osiągnąć stosując różnego rodzaju materiały izolacyjne pochodzenia naturalnego, bądź gotowe materiały, zakupione w sklepie ogrodniczym, których celem jest ochrona roślin przed mrozem.

Byliny, których część nadziemna zamiera, okrywamy ściółką, liśćmi, słomą, bądź gałązkami drzew iglastych (czyli tzw. stroiszem). Krzewy ozdobne, takie jak np. róże, zabezpieczamy poprzez kopczykowanie, czyli obsypanie nasad pędów kopczykami z ziemi. W rejonach bardzo zimnych kopczyki dodatkowo możemy okryć słomą, dla dodatkowej ochrony roślin przed mrozem.

Młode drzewa i krzewy zabezpiecza się również poprzez owinięcie ich słomą, a następnie otoczenie jutą lub płótnem. Słomę umieszczamy w przestrzeniach pomiędzy gałęziami, zaczynając od dołu. Po ułożeniu słomy, roślinę luźno otaczamy płótnem i związujemy sznurkiem. Drzewka możemy również osłonić matami ze słomy lub bambusa.
Zapamiętaj!
Roślin nie wolno bezpośrednio owijać folią. Nieprzepuszczająca powietrza folia, powoduje zamieranie końców pędów, pękanie kory i sprzyja rozwojowi chorób grzybowych.

Do ochrony przed zimą pojedynczych roślin niewielkich rozmiarów, możemy zastosować klosze. Jako klosz może nam posłużyć wiadro lub karton. Lepiej jednak zakupić klosze wykonane z przezroczystego plastiku, dzięki czemu nie ograniczymy dostępu światła do rośliny. Do ochrony grup roślin, np. na grządkach, możemy użyć tuneli foliowych. Tunele foliowe można wykonać samodzielnie, rozpościerając folię na drucianych pałąkach. Pamiętajmy o konieczności wietrzenia roślin - w ciągu dnia podnieśmy folię z jednego boku, aby zapewnić roślinom dostęp świeżego powietrza.

Prostym sposobem ochrony młodych pędów roślin wrażliwych na przymrozki, jest okrycie ich gazetami. Gazety po bokach obsypujemy ziemią, aby uchronić je przed zerwaniem przez wiatr.

Idealnym materiałem do ochrony roślin przed mrozem jest agrowłóknina, którą można nabyć w każdym dobrym sklepie ogrodniczym. Okrycie z agrowłókniny posiada liczne zalety - jest lekkie, częściowo przepuszcza wilgoć, powietrze i światło, co czyni je niezastąpionym szczególnie przy okrywaniu przed zimą roślin zimozielonych. W zależności od potrzeb możemy wybrać materiał o odpowiadającej nam grubości. Rośliny otulamy luźno, z góry do dołu i mocujemy osłonę sznurkiem, a dolne brzegi przysypujemy ziemią. Możemy nią owijać również pojemniki i donice. Agrowłóknina może służyć nam przez kilka sezonów - po zdjęciu z roślin, należy ją wysuszyć, złożyć i przechowywać w suchym pomieszczeniu.

Jak stosować agrowłókniny?
Coraz częściej stosowanym materiałem do okrywania roślin jest agrowłóknina. Okrycie z agrowłókniny jest lekkie (nie obciąża i nie uszkadza roślin), częściowo przepuszcza wilgoć, powietrze i światło, pozwalając roślinom kontynuować procesy wegetacyjne. To powoduje, że agrowłóknina wygrywa w konkurencji z innymi, bardziej tradycyjnymi materiałami do okrywania roślin.

Nowością na rynku agrowłóknin do ochrony roślin przed zimą są tzw. kaptury ochronne na zimę, dostosowane do roślin o różnych rozmiarach. Dzięki temu możemy zapomnieć o kłopotliwym zawijaniu agrowłókniny wokół roślin, owijaniu sznurem i sprawdzaniu czy wiatr nie rozwiał tej konstrukcji. Kaptury są doskonałym rozwiązaniem dla osób posiadających pojedyncze rośliny w donicach lub posadzone w ogrodzie jako solitery, dla których kupowanie całych rolek agrowłóniny jest zbędnym i zbyt dużym wydatkiem. Zimowe kaptury ochronne na rośliny są zazwyczaj sprzedawane na sztuki, więc możemy ich kupić dokładnie tyle ile mamy roślin do okrycia.
Zapamiętaj!
Zbyt wczesne założenie osłon przeciwmrozowych może być szkodliwe, gdyż opóźni przejście roślin w stan spoczynku. Dlatego rośliny okryj dopiero po wystąpieniu pierwszych, łagodnych przymrozków.

Gdy rośliny wymagają okrycia grubą warstwą ochronną, po pierwszych przymrozkach załóż pierwszą warstwę okrywy. Kolejne warstwy zakłada się dopiero gdy nadejdą głębsze mrozy. Jeżeli w czasie zimy nadchodzi odwilż, część materiału okrywającego trzeba usunąć i ponownie założyć gdy wrócą mrozy.

Namiot osłaniający wrażliwe drzewko iglaste. Namiot osłaniający wrażliwe drzewko iglaste.

 

Krzewy ozdobne zabezpieczamy poprzez kopczykowanie, czyli obsypanie nasad pędów kopczykami z ziemi. Krzewy ozdobne zabezpieczamy przez kopczykowanie - obsypanie nasad pędów kopczykami ziemi.

 

Krzew obłożony słomą i owinięty tkaniną. Krzew obłożony słomą i owinięty tkaniną.

 

Drzewo osłonięte matą z bambusa. Drzewo osłonięte matą z bambusa.

 

Do ochrony grup roślin, np. na grządkach, możemy użyć tuneli foliowych Do ochrony grup roślin, np. na grządkach, możemy użyć tuneli foliowych

 

Prostym sposobem ochrony młodych pędów roślin wrażliwych na przymrozki, jest okrycie ich gazetami. Prostym sposobem ochrony młodych pędów roślin wrażliwych na przymrozki, jest okrycie ich gazetami.

Ochrona roślin przed wiatrem

Opisane wyżej osłony, takie jak maty i agrowłóknina, służące do ochrony roślin przed mrozem, doskonale zabezpieczają rośliny także przed mroźnym, wysyszającym wiatrem. Aby zapewnić roślinom ochronę przed skutkami mocnych powiewów wiatru, takimi jak łamanie gałęzi i pędów oraz wysuszanie, nie tylko w okresie występowania mrozów ale i również przez cały sezon wegetacyjny, stosuje się różnego rodzaju osłony przeciwwietrzne. Funkcję takiej osłony znakomicie spełnia żywopłot, stanowiący osłonę naturalną, nie burzącą ogólnej estetyki ogrodu. Jeżeli gatunków wymagających miejsca zacisznego nie możemy posadzić w miejscu osłoniętym przez żywopłot, inne większe rośliny, bądź elementy architektury, możemy do ochrony roślin przed wiatrem zastosować elastyczną siatkę, przymocowaną do wbitych w ziemię palików (fot. poniżej), bądź też plecione płotki, które rozmieszczamy w pewnych odstępach, pod kątem zapewniającym ochronę przed najczęściej występującymi podmuchami wiatru.

Osłona wykonana z elastycznej siatkiOsłona wykonana z elastycznej siatki

Ochrona roślin przed zimą - podlewanie

Na koniec pragnę jeszcze zwrócić uwagę, iż nie zawsze zła kondycja roślin po zimie wynika wyłącznie z braku ochrony przed mrozem i wiatrem. Czasami rośliny mogą też usychać po prostu z braku wody. Dotyczy to szczególnie roślin zimozielonych, które potrzebują wody przez cały rok. Jednak zimą często nie mogą pobrać wody z zamarzniętej gleby. Dlatego ochrona tych roślin przed zimą polega także na dostarczaniu im brakującej wody. W tym celu rośliny obficie podlewa się jesienią, zanim nadejdą pierwsze mrozy, a następnie powtarza podlewanie zimą w okresach odwilży, gdy gleba rozmarznie.